Osoby niepełnosprawne to osoby, których stan fizyczny, psychiczny lub umysłowy trwale lub okresowo utrudnia, ogranicza bądź uniemożliwia wypełnianie ról społecznych, a w szczególności zdolności do wykonywania pracy zawodowej, pod warunkiem, że uzyskały one orzeczenie
o stopniu niepełnosprawności.

Organami orzekającymi o stopniu niepełnosprawności są:

•    Lekarz Orzecznik ZUS – orzecznictwo do celów ubezpieczeniowych (rentowych)

•   Powiatowe Zespoły ds. Orzekania o Niepełnosprawności

– w sprawach pozaubezpieczeniowych (pozarentowych)

Ustalone zostały trzy stopnie niepełnosprawności:

•    stopień znaczny – niezdolny do pracy albo zdolny do pracy jedynie w warunkach pracy

chronionej i wymagający, w celu pełnienia ról społecznych, stałej lub długotrwałej opieki
i pomocy innych osób w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.

•     stopień umiarkowany – niezdolny do pracy albo zdolny do pracy jedynie w warunkach

pracy chronionej lub wymagający czasowej albo częściowej pomocy innych osób w celu
pełnienia ról społecznych.

•     stopień lekki – częściowo niezdolny do pracy

W zależności od oceny trwałości naruszenia sprawności organizmu oraz rokowania co do odzyskania poprawy stanu zdrowia zaliczenie do odpowiedniego stopnia niepełnosprawności może być orzeczone trwale lub okresowo.

Rejestracja osób niepełnosprawnych – Powiatowy Urząd Pracy

Osoba niepełnosprawna może być zarejestrowana w Powiatowym Urzędzie Pracy ze statusem:

•     osoby bezrobotnej – posiadającej aktualny orzeczony stopień niepełnosprawności,

niezatrudnionej i nie wykonującej innej pracy zarobkowej, zdolnej i gotowej do podjęcia
zatrudnienia co najmniej w połowie wymiaru czasu pracy obowiązującym w danym zawodzie
lub służbie albo innej pracy zarobkowej, nie posiadającej uprawnień do świadczeń rentowych
lub zasiłku stałego na podstawie przepisów o pomocy społecznej

•    osoby poszukującej pracy – posiadającej aktualny orzeczony stopień niepełnosprawności

oraz posiadającej przychód w postaci renty z tytułu niezdolności do pracy, renty socjalnej
bądź zasiłku stałego z Ośrodka Pomocy Społecznej.

Jednym z warunków zarejestrowania osoby niepełnosprawnej jest przedłożenie przez nią orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, wydanego przez właściwy organ.

W ramach rehabilitacji zawodowej Powiatowy Urząd Pracy udziela pomocy w zakresie:

•     pośrednictwa pracy,

•     poradnictwa zawodowego,

•     szkoleń,

•     stażu,

•     prac interwencyjnych,

•    jednorazowych środków na podjęcie działalności gospodarczej lub rolniczej albo wniesienie

wkładu do spółdzielni socjalnej,

•   zwrotu kosztów wyposażenia stanowiska pracy osoby niepełnosprawnej,

Wyżej wymienione usługi realizowane są w Centrach Aktywizacji Zawodowej lub Urzędach Pracy

Wydatki na instrumenty oraz usługi rynku pracy są finansowane w zakresie osób niepełnosprawnych zarejestrowanych jako:

•    bezrobotne – ze środków Funduszu Pracy

•     poszukujące pracy niepozostające w zatrudnieniu – ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych